Sector Onderwijs

1. Wat is een tolk Vlaamse Gebarentaal (VGT)?

De tolk VGT heeft een diploma behaald aan de universiteit KU Leuven (campus Antwerpen) op masterniveau of via de opleiding tolk Vlaamse Gebartaal in volwassenenonderwijs te Gent (Artevelde hogeschool) of Mechelen (AP Mechelen).

De tolk VGT wordt ingeschakeld om een goede en vlotte communicatie te bewerkstelligen tijdens het lesgebeuren in de onderwijssetting. Hij stemtolkt alles wat de dove gesprekspartner in VGT meedeelt. Hij vertaalt alles in VGT wat de horende gesprekspartners in gesproken taal zeggen.

2. Wat is een schrijftolk (ST)?

Er zijn dove leerlingen die liever een schrijftolk inzetten in plaats van een tolk VGT. Het zijn dove of slechthorende gebruikers die geen VGT kennen, of het zijn mensen die vinden dat geschreven taal in hun onderwijssetting voor hen toegankelijker is dan VGT. De schrijftolk noteert alles wat gezegd wordt, zodat de leerling dit direct kan lezen.

De schrijftolk is gebonden aan een engagementsverklaring. Dat wil o.m. zeggen dat hij over zijn tolkopdrachten niets mag verder vertellen. Hij moet zich ook tijdens het tolken strikt neutraal opstellen. Zie document Engagementsverklaring schrijftolken in onderwijs

3. Het recht op tolkuren in Onderwijs

Tolkuren in het voltijds dagonderwijs (O- uren)

Leerlingen of studenten met een ernstige auditieve handicap die in het basis-, secundair - of hoger voltijds onderwijs les volgen, kunnen de bijstand van een tolk (VGT / ST) bij de onderwijsoverheid aanvragen.

AGODI publiceert jaarlijks een Omzendbrief voltijds dagonderwijs met de precieze voorwaarden en blanco aanvraagformulier in bijlage. Hierin kunnen integratiescholen, studenten, leerlingen en ouders lezen hoe tolkuren (VGT / ST) moeten aangevraagd worden. Eén van de belangrijkste aspecten is dat de aanvraag tijdig ingediend wordt.

Tolkuren in het volwassenenonderwijs (VO-uren)

Cursisten met een ernstige auditieve handicap die studeren aan een centrum voor volwassenenonderwijs of aan een centrum voor basiseducatie kunnen eveneens de bijstand van een tolk (VGT / ST) bij de onderwijsoverheid aanvragen.

AGODI publiceert jaarlijks een Omzendbrief volwassenenonderwijs met de precieze voorwaarden en blanco aanvraagformulier in bijlage. Hierin kunnen de opleidingscentra en cursisten lezen hoe tolkuren (VGT / ST) moeten aangevraagd worden. Eén van de belangrijkste aspecten is dat de aanvraag tijdig ingediend wordt.

De Cel Speciale Onderwijsleermiddelen - AGODI

• Tel.: 02 553 05 21
• E-mail: sol.agodi@vlaanderen.be
• Post: Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, H. Consciencegebouw, AGODI Cel Speciale Onderwijsleermiddelen, Koning Albert II laan 15, 1210 Brussel.

4. Hoe ontvangt de leerling met tolkuren een tolk VGT of schrijftolk?

Eens AGODI een pakket gratis tolkuren heeft goedgekeurd voor de leerling, worden de school en het tolkenbureau CAB hiervan op de hoogte gebracht.

Binnen de school of het opleidingscentrum is een persoon verantwoordelijk voor het aanvragen van tolken voor de dove leerling. Die persoon heet “de contactpersoon”. Zijn naam is bekend bij het tolkenbureau CAB en bij AGODI. De contactpersoon geeft alle tolkaanvragen door aan het CAB, bij voorkeur door deze zelf online in te dienen op www.tolkaanvraag.be.

Tot op heden worden tolkaanvragen voor een freelance schrijftolk in onderwijs behandeld zoals tolkaanvragen in welzijn en werk (zie zoekprocedure Welzijn & Werk): de tolkaanvragen zijn meteen zichtbaar voor de schrijftolken na indienen op de webapplicatie. Schrijftolken kunnen de tolkopdracht accepteren en de aanvrager (tolkgebruiker of tussenpersoon) kan de tolk zelf toekennen.

Omwille van het groot tekort aan tolken VGT in onderwijs probeert de CAB bemiddelaar de voor onderwijs beschikbare VGT-tolken zo veel mogelijk te verdelen. Daarom wordt voor deze tolkopdrachten een andere zoekprocedure toegepast. Zie zoekprocedure Onderwijs)

Veel meer details over de tolkenwerking en samenwerking tussen de onderwijsinstelling, het CAB en het departement Onderwijs leest men in de brieven van de overheid en op onze website bij de rubriek 'Documenten NL'.

5. Betaling van de tolk

Er is één uitzondering: bij een late afgelasting zonder overmacht kunnen geen gratis tolkuren ingezet worden en is het CAB genoodzaakt om - volgens de richtlijnen van AGODI - een factuur op te maken voor de tolkkosten. Meer hierover in het document Regels bij het afgelasten van een tolkopdracht (alle sectoren).

Aarzel niet om een onderwijsbemiddelaar van het CAB te contacteren indien u vragen hebt: onderwijs@cabvlaanderen.be.