Er zijn verschillende mogelijkheden om een tolk aan te vragen.
- De meest aangewezen weg is via tolkaanvraag.be, waar je gemakkelijk een tolkaanvraag kan indienen voor jouw specifieke tolkopdracht. Indien je nog niet bent aangesloten bij het CAB, dan kan je je eenvoudig registreren en een nieuw account aanmaken. Als (nieuwe) tolkgebruiker ontvang je van het CAB een login voor www.tolkaanvraag.be. Op die manier kan je online tolken vragen en/of zelf toekennen (bevestigen). De tolken zien online je tolkaanvragen. Op jouw account kan je onder andere tolkaanvragen toevoegen, jouw recht op tolkuren bekijken, jouw openstaande tolkopdrachten en jouw toegekende tolkopdrachten bekijken.
- Wanneer je voorlopig nog niet goed kan werken met de login, dan kan je ook via mail een tolk aanvragen bij het CAB (of via mail of sms vragen naar een tolkaanvraagformulier).
Voor elke nieuwe situatie waar een tolk nodig is moet je online een tolkaanvraag indienen. Hoe vroeger je de tolkaanvraag indient, hoe groter de kans op een tolk.
Tolken kunnen online je tolkaanvraag aanvaarden. Als je inlogt zie je meteen of een tolk op je aanvraag heeft gereageerd. Hierna kan je zelf de tolk toekennen (of indien nodig, doet het CAB dit voor jou). Bij het invullen van de aanvraag geef je de nodige informatie mee voor de tolk, zoals wanneer de tolkopdracht doorgaat, duiding bij het onderwerp, of een stagiair is toegelaten, of er voorbereidende documenten voor de tolk beschikbaar zijn, etc.
Tips:
- Terugkerende en/of langlopende opdrachten kan je in één tolkaanvraag indienen.
- Als tolkgebruiker kan je voorkeurtolken instellen. Deze tolken ontvangen meteen een melding van jouw tolkaanvraag. Vanaf de tolk de opdracht accepteert kan je zelf de tolk toekennen aan jouw opdracht. Indien je de tolk niet zelf toekent, zal het CAB deze taak overnemen. Heb je in dit geval meerdere voorkeurtolken opgegeven? Dan houdt het CAB rekening met de doorgegeven rangorde van de voorkeurtolken (tenzij je meldt dat er geen rangorde is).
- Teamtolken : als je een tolk wenst voor een lange (+3u) of zware opdracht (hoog taalniveau, moeilijk onderwerp en/of veel interactie,…), dan vraag je best twee tolken aan. Dit zal de kwaliteit van het tolkwerk alleen maar ten goede komen! Uiteraard worden allebei de tolken voor de volledige tijd en verplaatsing betaald. Uit internationaal onderzoek is gebleken dat tolken Gebarentaal een grote kans hebben op fysieke klachten (zoals RSI) en mentale overbelasting. RSI (Repetitive Strain Injury) is een verzamelterm voor diverse pijnklachten in de nek, schouders, armen, polsen en handen (en uitzonderlijk van de benen) ten gevolge van een chronische overbelasting. Oorzaken hiervan kunnen zijn: langdurige opdrachten (+3u), onvoldoende pauzes tijdens de tolkopdracht, de intensiteit of/en complexiteit van een opdracht. Het inzetten van twee (of meer) tolken op een intensieve of langdurige opdracht verkleint de kans op RSI aanzienlijk. Daarnaast is de continuïteit en de kwaliteit van het tolkwerk gewaarborgd. De tolkgebruiker kan zelf oordelen of voor de tolkopdracht beter meerdere tolken aangevraagd worden. Het CAB of de tolk kunnen hierbij eveneens een adviserende rol spelen.
- Via tolkaanvraag.be kan je ook in het weekend en buiten de kantooruren een tolkaanvraag indienen. Tolken kunnen deze aanvragen accepteren, vervolgens kan jij zelf de opdracht toekennen aan een tolk.
- Heb je dringend een tolk nodig in het ziekenhuis? Of heb je een andere noodsituatie waarvoor je een tolk nodig hebt? Je kan in dringende noodsituaties ook buiten de kantooruren beroep doen op een CAB-bemiddelaar. Voor deze noodsituaties kan je – na 16u en in het weekend – sms’en (of via een horende tussenpersoon bellen) naar 0476/22 91 75.
(*) noodsituaties: dit zijn situaties die niet kunnen uitgesteld worden op vlak van gerecht/politie, medische zorgen, begrafenis gezinslid, officieel selectie-examen
- Een tolkaanvraag moet door de gebruiker of eventueel door de hem schriftelijk gevolmachtigde persoon bij het CAB ingediend worden vóór het tijdstip van de uitvoering van de tolkopdracht. Aanvragen inzake opdrachten die in feite al voorbij zijn, kunnen mits een duidelijke motivering door het CAB nog aanvaard worden tot 15 kalenderdagen na het einde van de opdracht. Aldus kan het CAB tijdig kwartaalstaten overmaken aan de subsidiërende overheden.
- Tolkuren zijn strikt persoonlijk: je mag jouw tolkuren niet inzetten voor een tolkopdracht waarbij je zelf niet aanwezig bent.
- Wil je een tolk aanvragen voor in het onderwijs? In het onderwijs wordt voor het aanvragen van tolkuren gewerkt met een “contactpersoon”. Binnen de school of het opleidingscentrum is deze persoon verantwoordelijk voor het aanvragen van tolken en de opvolging van het tolkuren-gebruik van de dove leerling. De contactpersoon geeft alle tolkaanvragen door aan het CAB, bij voorkeur door deze zelf online in te dienen op tolkaanvraag.be. Op voorwaarde dat de contactpersoon een uitdrukkelijke schriftelijke toestemming (via e-mail) geeft, kunnen ouders of de meerderjarige student/cursist ook zelf hun tolkaanvragen indienen.
- Voor onderwijsopdrachten is het gezien de massa wekelijks terugkerende opdrachten en het tolkentekort, niet altijd evident om tegemoet te komen aan de vraag van voorkeurtolken. In de mate van het mogelijke wordt rekening gehouden met de voorkeurtolken van de leerling. Omwille van het tolkentekort probeert het CAB de voor onderwijs beschikbare GT-tolken zo veel mogelijk te verdelen. In het kader van het gelijke kansen beleid wordt aan de onderwijsinstelling/student/cursist gevraagd om indien mogelijk snel een concrete tolkplanning te maken voor het semester/academiejaar. Indien dit niet kan, help je de globale tolkplanning vooruit door duidelijk te communiceren met de CAB bemiddelaar. Geef bijvoorbeeld door op welke tijdstippen alvast geen tolk nodig is, zodat deze tijdstippen vrij komen voor de tolkplanning van andere leerlingen.
In onderwijs
Hoe ontvangt de leerling met tolkuren een tolk VGT of schrijftolk?
Eens AGODI een pakket tolkuren heeft goedgekeurd voor de leerling, worden de school en het CAB hiervan op de hoogte gebracht.
Binnen de school of het opleidingscentrum is een persoon verantwoordelijk voor het aanvragen van tolken voor de dove leerling. Die persoon heet “de contactpersoon”. Zijn naam is bekend bij het tolkenbureau CAB en bij AGODI. De contactpersoon geeft alle tolkaanvragen door aan het CAB, bij voorkeur door deze zelf online in te dienen op.
Tot op heden worden tolkaanvragen voor een freelance schrijftolk in onderwijs behandeld zoals tolkaanvragen in welzijn en werk (zie zoekprocedure Welzijn & Werk): de tolkaanvragen zijn meteen zichtbaar voor de schrijftolken na indienen op de webapplicatie. Schrijftolken kunnen de tolkopdracht accepteren en de aanvrager (tolkgebruiker of tussenpersoon) kan de tolk zelf toekennen.
Omwille van het groot tekort aan tolken VGT in onderwijs probeert de CAB bemiddelaar de voor onderwijs beschikbare VGT-tolken zo veel mogelijk te verdelen. Daarom wordt voor deze tolkopdrachten een andere zoekprocedure toegepast. Zie zoekprocedure Onderwijs)
Startbrieven en CAB richtlijnen
CAB richtlijnen 21-22: inzet tolken gebarentaal (voor onderwijsinstellingen)
CAB richtlijnen 21-22: inzet schrijftolken (voor onderwijsinstellingen)